Vào thứ 7 ngày 21/8/2015, “Đường lên đỉnh EBM” (EBM – Evidence-based Medicine/ Y học thực chứng), cuộc thi khởi động cho sự kiện “The Path to Doctorhood 2: Evidence-based Medicine” do nhóm nghiên cứu FSH tổ chức đã bắt đầu với ca lâm sàng đầu tiên. Phần thưởng cho người có câu trả lời mang tính EBM nhất và nhanh nhất là cuốn “Các xét nghiệm thường quy - Áp dụng trong thực hành lâm sàng” của PGS.TS Nguyễn Đạt Anh do Medbook xuất bản.

Trong tuần đầu tiên, ca lâm sàng của chương trình thuộc về chủ đề sản khoa và HIV: 

Đáp án của câu hỏi tuần đầu tiên là: Đáp án D – Thuốc kháng virus trước, trong và sau sinh; sinh mổ chủ động.

Để trả lời 1 câu hỏi lâm sàng, 2 bước đầu tiên bạn cần thực hiện là đặt ra một câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời dựa trên Y học thực chứng.

Một số keywords các bạn có thể sử dụng khi tra cứu thông tin cho ca lâm sàng tuần này:

 - Cách thức sinh: mode of delivery

 - Sinh thường: normal delivery / vaginal delivery

 - Chờ chuyển dạ rồi sinh mổ = Sinh mổ không chủ động: non-elective delivery

 - Sinh mổ chủ động: elective delivery

 - Thuốc kháng virus: antiretroviral therapy

 - Lây truyền HIV từ mẹ sang con: mother-to-child transmission of HIV/vertical transmission of HIV

Như vậy, câu hỏi tổng quát có thể sử dụng cho ca lâm sàng:

- Does mode of delivery affect risk of vertical transmission of HIV?  

- When and how does a pregnant woman need to use antiretroviral therapy to minimum the risk of vertical transmission HIV?

Khi đặt ra đúng câu hỏi và sử dụng cách tìm kiếm đơn giản bằng Google, các bạn có thể tìm được vô số các tài liệu khác nhau. Việc cần làm bây giờ là tìm ra các tài liệu có giá trị và độ tin cậy cao.

Ngoài ra, có các cách tìm kiếm khác “chuyên nghiệp” hơn, sử dụng các công cụ và nguồn tài liệu (database) đáng tin cậy hơn có thể được sử dụng. Để biết được các phương pháp tìm kiếm tài liệu đó cùng với cách lựa chọn và đánh giá tài liệu tìm được, hãy cùng tham gia chương trình The path to doctorhood 2: EBM của chúng tớ nhé. :D

Một số tài liệu chúng tớ đã tìm được để trả lời cho câu hỏi tuần này:

(1) Elective caesarean-section versus vaginal delivery in prevention of vertical HIV-1 transmission: a randomised clinical trial - Tài liệu này được lựa chọn vì đây là một nghiên cứu RCT (Randomised Clinical Trial - Thử nghiệm lâm sàng có đối chứng ngẫu nhiên) được đăng tải trên The Lancet. Đây là loại nghiên cứu có mức độ bằng chứng cao. Kết quả của nghiên cứu này như sau:

(2) The Mode of Delivery and the Risk of Vertical Transmission of Human Immunodeficiency Virus Type 1 - A Meta-Analysis of 15 Prospective Cohort Studies - Tài liệu này được chọn lựa vì đây là một nghiên cứu meta-analysis (tổng hợp và phân tích) từ 15 nghiên cứu thuần tập được đăng trên tạp chí y học nổi tiếng NEJM (New England Journal of Medicine). Kết quả đáng chú ý của nghiên cứu:

(3) Scheduled Cesarean Delivery and the Prevention of Vertical Transmission of HIV Infection - Một bài báo thuộc loại Opinions (Ý kiến chuyên gia), tuy mức độ bằng chứng không cao nhưng đây là bài báo của ACOG (American Congress of Obstetricians and Gynecologists), là tổ chức đáng tin cậy, vì vậy chúng tớ vẫn đưa vào.

(4) Reduction of Maternal-Infant Transmission of Human Immunodeficiency Virus Type 1 with Zidovudine Treatment - Tiếp tục là một nghiên cứu RCT được đăng trên tạp chí NEJM chứng minh cho lợi ích của việc sử dụng thuốc kháng virus trước, trong và sau sinh cho phụ nữ có thai nhiễm HIV:

(5) HIV-infected pregnant women and vertical transmission in Europe since 1986 - Một nguồn tài liệu khác chứng minh cho lợi ích của thuốc kháng virus.

(6) New guidance on prevention of mother-to-child transmission of HIV and infant feeding in the context of HIV và Prevention of mother-to-child transmission of HIV: challenges for the current decade - Hai tài liệu của WHO trong phòng chống lây truyền HIV từ mẹ sang con có bằng chứng cho việc sử dụng thuốc kháng virus trước, trong và sau sinh cho sản phụ.

(7) Antiretrovirals for reducing the risk of mother-to-child transmission of HIV infection - Một nghiên cứu Systematic review, một loại nghiên cứu khác cho bằng chứng tốt chứng minh khả năng thuốc kháng virus 

(8) Một số câu trả lời tổng hợp và ngắn gọn cho ca lâm sàng tuần này trên website về EBM của Trường Đại Học Michigan

Các tài liệu trên là một số tài liệu mà chúng tớ đã sử dụng để tham khảo. Ngoài ra còn rất nhiều các tài liệu khác mà các bạn tham gia cuộc thi đã trích dẫn, đó cũng là những tài liệu đáng tin cậy mà chúng tớ được biết đến qua câu trả lời của các bạn. Cảm ơn các bạn rất nhiều! Chúng tớ luôn mong chờ những câu trả lời, thảo luận, đóng góp của các bạn trong các tuần tiếp theo của cuộc thi cũng như trong sự kiện vào tháng 9 tới.

Với tiêu chí trao thưởng dành cho câu trả lời mang tính EBM nhất và NHANH nhất, phần thưởng của tuần này sẽ thuộc về bạn Trần Mỹ Hạnh. Bạn Hạnh đã sử dụng dẫn chứng từ 1 nghiên cứu meta-analysis trên tạp chí y khoa nổi tiếng NEJM. Ngoài việc nhận được phần thưởng của tuần này, bạn Hạnh sẽ nhận được lời mời tham dự chương trình chính thức từ FSH. Xin chúc mừng bạn! ^^
Một tip để câu trả lời của các bạn được đánh giá cao hơn: Khi các bạn trích dẫn khuyến cáo trên guideline của WHO hay các hiệp hội Y khoa thì hãy dẫn link các nghiên cứu mà các tổ chức này đã sử dụng để đưa ra các khuyến cáo đó nhé.

[Update] Tuần vừa qua, bạn Trần Văn Long đã gửi một số câu hỏi về đáp án của tuần thứ nhất, các bạn có thể xem câu trả lời của nhóm FSH tại đây.

Các bạn khác nếu chưa nhận được phần thưởng của tuần này thì đừng buồn nha, nhóm FSH sẽ tiếp tục quay trở lại với câu hỏi về ca lâm sàng thứ 2 và phần thưởng cũng hấp dẫn không kém! Ca lâm sàng thứ 2 sẽ được lên sóng vào 21h30 tới thứ 7 (29/08/2015), các bạn cũng chờ nhé.

____________________________________________________________________________

Fanpage của nhóm nghiên cứu FSH: https://www.facebook.com/fshresearchgroup

Kênh giáo dục FSH Education Channel: https://www.youtube.com/user/fsheducation

Sự kiện The Path to Doctorhood 2: Evidence-based Medicine: http://fsh.org.vn/the-path-to-doctorhood-2-evidence-based-medicine-c85a190.html